هنر ساسانی شمایل‌نگاری یا شمایل‌شکنی؟

author

Abstract:

تاریخ دین زردشتی به لحاظ مستندات تصویری چندان غنی نیست و یکی از دلایلی که برای این امر ذکر شده مخالفت این دین با شمایل‌پرستی است. در نظر زردشتیان تصویرسازی بی‌اعتنایی به امور دینی و همچنین تلاشی برای آفرینش اهریمنی است که با این کار امکان ورود نیروهای شرّ در قالب تصویر مهیا شده و به همین دو دلیل گناه محسوب می‌شود. از سوی دیگر ساسانیان، زردشتیان متعصبی بودند که تصاویری از مقدسان خود را بر صخره‌ها نقش کرده و این موضوع را خلاف اعتقادات دینی خود نمی‌شمردند به همین دلیل نقوش برجسته فراوانی از این دوره به جامانده است. برخی از محققان آنان را مخالفان سرسخت تصاویر بدون تکیه‌گاه یا همان مجسمه‌های ایستاده و از اینرو شمایل‌شکن می‌دانند و معتقدند شمایل‌شکنی از زردشتی‌گری به مسیحیت و اسلام راه یافته است. از سوی دیگر برخی نیز ساسانیان را پیرو جنبش ضدشمایلی معرفی می‌کنند. اما با توجه به مفهوم شمایل‌شکنی و ضدشمایلی و نیز آثار به جامانده از ساسانیان اعم از بصری و ادبی به نظر می‌رسد که آنان در اصل فاقد تخیل تصویرپردازی بودند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جایگاه زن در هنر ساسانی

در فرهنگ ایران زمین، زن نماد مهر و عشق، سازندگی و باروری به شمار می‌رود. کشف صدها تندیسه از حفریات باستان‌شناسی در شوش، تپه سراب کرمانشاه، تورنگ تپه و سایر نقاط ایران و به دنبال آن پرستش ایزد‌بانوانی چون «سپندارمذ»، «نانایا» و «اَناهیتا» در طول تاریخ بیانگر بزرگداشت و ارج‌گذاری به زن، نیروهای سازنده و زندگی‌بخش او بوده است. خوشبختانه باورهای نیکو و مقدس در بستر تاریخ هرگز زادگاه خود را فراموش نم...

full text

نمادهای جانوری فرّه در هنر ساسانی

سرزمین ایران تجلی‌گاه تفکراتی عمیق است که گاه نمود ‌بصری یافته است. فرّه، به عنوان یکی از این‌تفکرات، نیرویی مافوق بشری با مفهوم دینی بوده که در دور‌ه‌ ساسانیان نمود تصویری یافته‌است. این پژوهش با هدف تحلیل‌ منشأ و شـاخصه‌های‌ بصری نمادهای جانوری فرّه به سوالات این مطالعه پاسخ داده‌است: فرّه چه جایگاهی در نظام‌هنری ساسانی دارد؟ این تفکر در قالب چه جانورانی جلوه‌گر شده‌است؟ چه سنت‌ خاصی در ترسیم ای...

full text

هنر اسلامی یا هنر مسلمانان؟ نکاتی دربارة اصالت هنر اسلامی

ادیان بزرگ حقایق خود را نه فقط از طریق کلمات، بلکه همچنین با خلق هنرهایی متناسب با دیدگاه خود اظهار می‌کنند. هنر اسلامی به مثابه هنر آخرین دین بزرگ الهی، متشابهاً، درونی‌ترین حقایق اسلام را به‌واسطة صور محسوس ظاهر کرده است. هنر اسلامی پس از شکل‌گیری آن، همچنین بخش‌هایی از هنر شرق و غرب را نیز تحت تأثیر قرار داد. در دهه‌های اخیر بعضی از نویسندگان غربی اصالت هنر اسلامی را، از جمله با اشاره به بعضی...

full text

جایگاه زن در هنر ساسانی

در فرهنگ ایران زمین، زن نماد مهر و عشق، سازندگی و باروری به شمار می رود. کشف صدها تندیسه از حفریات باستان شناسی در شوش، تپه سراب کرمانشاه، تورنگ تپه و سایر نقاط ایران و به دنبال آن پرستش ایزد بانوانی چون «سپندارمذ»، «نانایا» و «اَناهیتا» در طول تاریخ بیانگر بزرگداشت و ارج گذاری به زن، نیروهای سازنده و زندگی بخش او بوده است. خوشبختانه باورهای نیکو و مقدس در بستر تاریخ هرگز زادگاه خود را فراموش نم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 26

pages  85- 103

publication date 2018-06

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023